Inkurajimi i të menduarit kritik dhe Arsimimi mediatik midis përdoruesve të rrjeteve sociale, ngritja e kulturës politike të komunikimit, vetë-rregullimi efektiv dhe i pavarur në internet dhe zbatimi i qëndrueshëm i ligjeve janë disa nga sugjerimet në lidhje me zgjidhjen e problemeve të komunikimit në hapësirën e internetit, të cilat u theksuan në konferencën “Të drejtat dhe detyrimet në komunikimin në internet”. Ngjarja u organizua nga MIM si pjesë e një projekti të përbashkët të Bashkimit Evropian dhe Këshillit të Evropës, të titulluar “Forcimi i ekspertizës gjyqësore mbi lirinë e shprehjes dhe medias në Evropën Juglindore (JUFREX)”.
Rrjetet sociale po bëhen një lloj i ri i publikut me të mirat dhe të këqijat e tyre, por faktori njerëzor është vendimtar në këtë komunikim, tha Sead Xhigal, ekspert për Arsimimin mediatik dhe mediat sociale. “Problemi është se përdoruesit e rrjeteve sociale kanë të drejta të pakufizuara, por jo detyrime, veçanërisht në kontekstin lokal ku legjislacioni ose nuk zbatohet ose zbatohet në mënyrë selektive dhe të pamjaftueshme,” tha ai. Sipas tij, komunikimi, media dhe kultura politike në shoqëri duhet të përmirësohen, dhe zgjidhjet e problemeve duhet të kërkohen në arsim, pra përfshirjen e këtyre temave në arsimin formal dhe jo-formal, por edhe në udhëheqjen etike, e cila nënkupton theksimin e individëve me ndikim.dhe figurat publike si shembuj të sjelljes së përgjegjshme për brezat e rinj.
Nadia Bellardi, një eksperte e pavarur, prezantoi standardet e Këshillit të Evropës dhe Konventën Evropiane për të Drejtat dhe Liritë e Njeriut, të cilat i referohen lirisë së shprehjes, si dhe respektit për jetën private dhe familjare dhe privatësinë e informacionit, duke theksuar rëndësinë e duke ruajtur ekuilibrin mes tyre. Ajo iu referua disa rekomandimeve përkatëse të Komitetit të Ministrave në lidhje me përfaqësimin e dhunës në mediat elektronike, kuptimin e ri të medias, mbrojtjen e të drejtave të njeriut në lidhje me rrjetet sociale, lirinë e internetit, si dhe pluralizmin e medias dhe transparencën e pronësia e medias., me theks në ndikimin e platformave online.
Sipas Bellardi, dezinformatat dhe gjuha e urrejtjes gjenerojnë përdorues po aq sa lajme apo përmbajtje me cilësi të lartë, propaganda përhapet më shpejt dhe bën më shumë dëm, ligjet që rregullojnë gjuhën e urrejtjes mund të abuzohen lehtësisht dhe kufizojnë lirinë e fjalës, ndërsa organizatat mediatike nuk mund mjaftueshëm për të mbrojtur gazetarët nga gjuha e urrejtjes. Disa nga “ileçett” për këto probleme, Bellardi i sheh në nxitjen e të menduarit kritik dhe arsimimin informativ mediatik, njohjen e burimeve të besueshme, dallimin e përmbajtjes promovuese nga faktet, zbatimin e standardeve të larta etike në gazetari dhe vetë-rregullimin efektiv dhe të pavarur të mediave sociale.
Gazetari dhe aktivisti civil Ognen Janeski, i cili vuri në dukje se ai vetë ishte shpesh objekt i gjuhës së urrejtjes dhe ofendimeve në internet, beson se ligjet nuk i mbrojnë përdoruesit e mediave sociale në realitet. Sipas tij, ekzistenca e detyrimeve dhe të drejtave nuk do të thotë se të gjithë i zbatojnë ato. Ideja e vetë-rregullimit është e mirë, tha ai, por duhet gjetur mënyra krijuese për të punuar për të përmirësuar Arsimimin mediatik të përdoruesve të mediave sociale, veçanërisht të rinjve dhe atyre që përhapin gjuhën e urrejtjes. “Fakte, informacione të verifikuara, statistika, lidhje, kundër-argumente që minojnë argumentet e tyre, dhe gjithmonë një qasje kulturore dhe nivel sjelljeje” është mënyra që ai rekomandon të merren me ata që sillen keq online ose në ajër.
Konkluzioni i përbashkët i konferencës ishte se gjuha e urrejtjes duhet të flitet hapur, në mënyrë që të ekspozohet ky fenomen dhe pasojat e tij. Përdoruesit e mediave sociale duhet të reagojnë më shpesh ndaj organit vetë-rregullues dhe institucioneve kompetente në mënyrë që ta bëjnë problemin më të dukshëm dhe për t’i inkurajuar ata që të veprojnë në raste. Nga ana tjetër, problemi mund të zgjidhet në mënyrë efektive vetëm përmes bashkëpunimit të institucioneve, pra sektorit civil, rregullatorit, gjyqësorit dhe institucioneve që kanë autoritetin për t’u marrë me problemet përmes internetit.
Galeria e fotografive të ngjarjes është në dispozicion këtu.
